Creatine in de zwangerschap en bij borstvoeding

Inhoudsopgave

Inleiding tot creatine

Creatine is een natuurlijke stof die energie levert aan cellen, vooral in spieren en de hersenen. Tijdens je zwangerschap en de borstvoedingsperiode wordt het nog belangrijker door de groeiende behoeften van je baby. Wij van Verloskundigen PuurBegin willen graag inzichten delen uit een studie uit 2024, gepubliceerd in Nutrients (The Umbilical Cord Creatine Flux and Time Course of Human Milk Creatine across Lactation), om je te helpen begrijpen hoe dit werkt.

Bevindingen over de ontwikkeling van je baby

Uit het onderzoek blijkt dat aan het einde van de zwangerschap voldragen baby’s zelf creatine lijken te produceren. Dit zien we doordat het creatinegehalte in het bloed van de navelstrengslagader hoger is dan in de ader. Dat betekent dat je baby mogelijk minder afhankelijk is van jouw voorraad. Maar voor te vroeg geboren baby’s is dit vermogen misschien nog niet volledig ontwikkeld, waardoor moedermelk een belangrijke bron wordt.

Creatine in moedermelk

In moedermelk is het creatinegehalte het hoogst in colostrum, de eerste melk na de bevalling. Het daalt met zo’n 34% in de eerste twee weken en stabiliseert daarna. Dit hoge niveau vlak na de geboorte is belangrijk voor de vroege ontwikkeling van je baby, vooral voor de hersenen en energiebehoeften.

Praktische tips

Creatine zit in voedingsmiddelen zoals vlees en vis, maar als je vegetarisch of veganistisch eet, kan je niveau lager zijn. Denk je aan supplementen? De veiligheid tijdens de zwangerschap is nog niet helemaal duidelijk. Overleg daarom altijd met je verloskundige in Kampen. Wij van Verloskundigen PuurBegin vinden persoonlijke zorg belangrijk en staan klaar om je te adviseren.

Gedetailleerde onderzoeksnota

Dit deel geeft je een uitgebreid overzicht van het onderzoek over creatine tijdens zwangerschap en borstvoeding, gebaseerd op de genoemde studie en extra veiligheidschecks. We willen jou als aanstaande ouder goed informeren op een professionele, maar toegankelijke manier, zodat je alles helder hebt.

Achtergrond en overzicht van het onderzoek

Wij van Verloskundigen PuurBegin zetten ons in om je te informeren over minder besproken onderwerpen rond zwangerschap en de kraamtijd. De studie, “The Umbilical Cord Creatine Flux and Time Course of Human Milk Creatine across Lactation,” verscheen in 2024 in Nutrients (lees hier meer). Het richt zich op creatine, een stof die essentieel is voor energie in cellen, vooral in spieren en hersenen, en de rol ervan in de ontwikkeling van je baby.

Het onderzoek, uitgevoerd door Walter Alexander Mihatsch, Bernd Stahl en Ulrike Braun, bekijkt hoe creatine via de navelstreng en moedermelk wordt geleverd. Doel? De voeding en hersenbescherming verbeteren, vooral voor voldragen en te vroeg geboren baby’s. Dit is relevant omdat creatine-tekortsyndromen (CDS), door fouten in de aanmaak of het transport, ernstige neurologische uitdagingen kunnen geven. Supplementen zoals creatine-monohydraat kunnen dit soms verhelpen.

Methodologie en belangrijkste bevindingen

Het onderzoek bestaat uit twee delen:

Navelstrengbloedanalyse: Bij 12 gezonde moeders na een keizersnede waren de creatinegehaltes in de slagader (65,0 ± 13,5 µmol/L) hoger dan in de ader (57,5 ± 11,1 µmol/L). Dit wijst op een negatieve creatine-stroom bij voldragen baby’s, wat betekent dat ze het zelf kunnen maken.
Moedermelkanalyse: Zeven moeders lieten zien dat creatine tijdens één voeding weinig varieert (13%), maar tussen moeders sterk verschilt (48%). Bij 12 moeders over zes maanden was creatine het hoogst in colostrum, met een daling van 34% in twee weken, daarna stabiel. Creatinine bleef constant en creatine hing niet samen met andere voedingsstoffen in melk.

Een tabel met deze bevindingen:

Aspect	Bevinding	Betekenis
Navelstrengslagader Creatine	65,0 ± 13,5 µmol/L	Wijst op eigen aanmaak bij voldragen baby’s
Navelstrengader Creatine	57,5 ± 11,1 µmol/L	Negatieve stroom toont zelfproductie
Colostrum Creatine	Hoogst, daalt 34% in 2 weken	Cruciaal voor vroege behoeften
Variatie binnen één voeding	13%	Constant binnen voedingen
Variatie tussen moeders	48%	Grote verschillen tussen moeders

Deze cijfers laten zien hoe creatine verandert, wat belangrijk is om de behoeften van je baby te begrijpen.

Gevolgen voor voldragen en te vroeg geboren baby’s

Voor voldragen baby’s betekent de negatieve creatine-stroom (-2,07 mmol/min) dat ze aan het einde van de zwangerschap hun behoeften zelf kunnen dekken. Maar bij te vroeg geboren baby’s, die dit vermogen nog niet hebben, kan een tekort ontstaan. Dit is zorgwekkend omdat creatine de hersenen beschermt, mogelijk stress verlaagt en helpt bij herstel na zuurstofgebrek.

Het hoge creatinegehalte in colostrum wijst op een grote behoefte vlak na de geboorte, waarschijnlijk gedekt door moedermelk. Voor te vroeg geboren baby’s, die colostrum missen, is dit extra belangrijk en vraagt om meer onderzoek naar supplementen.

Creatine-inname en veiligheidsaspecten

Je krijgt creatine binnen via vlees en vis, maar als je vegetarisch of veganistisch eet, maak je het vooral zelf aan, wat tijdens zwangerschap en borstvoeding misschien niet genoeg is. Het onderzoek noemt creatine-monohydraat als supplement voor CDS, dat goed wordt opgenomen via de darmen. Voor veiligheid hebben we Lareb.nl geraadpleegd, dat bijwerkingen van medicijnen en supplementen volgt. Specifieke meldingen over creatine-monohydraat in de zwangerschap ontbreken, maar algemene bronnen suggereren dat het voor niet-zwangeren veilig is. Onderzoek bij zwangeren loopt nog.

Toch raden wij van Verloskundigen PuurBegin aan om altijd met je verloskundige in Kampen te overleggen voordat je supplementen neemt. Zo krijg je advies op maat, met oog op voordelen zoals betere groei en energie, maar ook onbekende risico’s.

Praktische adviezen voor aanstaande ouders

Voor voldoende creatine zorg je met een gebalanceerd dieet vol eiwitten. Denk je aan extra’s? Hou dit in gedachten:

Creatine in moedermelk is het hoogst in colostrum en daalt daarna, dus vroege borstvoeding is belangrijk.
Bespreek supplementen altijd met je zorgverlener, want de veiligheid in de zwangerschap is niet volledig bekend.
Woon je in Kampen? Neem contact op met Verloskundigen PuurBegin voor advies dat bij jou past.

Conclusie en lokale context

Dit onderzoek laat zien hoe belangrijk creatine is voor de vroege ontwikkeling, vooral voor te vroeg geboren baby’s. Wij van Verloskundigen PuurBegin geven je deze informatie om je te sterken, zodat je je gesteund voelt in je reis. Wil je meer weten of jouw situatie bespreken? Neem contact met ons op in Kampen. We staan klaar, of je nu zwanger bent of borstvoeding geeft, om je de kennis en zorg te bieden die je verdient.

Blijf op de hoogte!

Volg ons op social media voor het laatste nieuws en een kijkje achter de schermen bij Verloskundigen PuurBegin in Kampen. Ontdek de dagelijkse avonturen van onze verloskundigen, waardevolle tips voor aanstaande ouders en inspirerende verhalen uit de praktijk. Klik op de onderstaande knoppen en blijf verbonden met ons hartverwarmende team!