Diarree en zwangerschap: Kan het kwaad?

Inhoudsopgave

Wat is diarree en waarom komt het voor tijdens de zwangerschap?

Diarree is een veelvoorkomende klacht waarbij je vaker dan normaal naar het toilet moet en de ontlasting waterig of dun is. Het kan iedereen overkomen, ook zwangere vrouwen. Tijdens de zwangerschap zijn er specifieke redenen waarom diarree kan optreden. Hormonale veranderingen, zoals een toename van het hormoon progesteron, kunnen de werking van je darmen beïnvloeden. Dit hormoon ontspant spieren, waaronder die van je spijsverteringskanaal, wat soms leidt tot een snellere of juist tragere darmwerking. In sommige gevallen resulteert dit in diarree.

Daarnaast drukt je groeiende baarmoeder op je darmen, vooral naarmate je zwangerschap vordert. Deze druk kan de normale beweging van voedsel door je darmen verstoren, wat diarree kan veroorzaken. Zwangere vrouwen hebben ook een iets verlaagde immuniteit om de baby te beschermen, waardoor je vatbaarder bent voor infecties, zoals virussen of bacteriën die diarree veroorzaken. Voedselvergiftiging, bijvoorbeeld door bedorven voedsel of rauwe producten, is een andere mogelijke boosdoener. Soms kan een verandering in je dieet, zoals nieuwe voedingsmiddelen of supplementen, je darmen prikkelen. In de late zwangerschap, rond de 37 weken, kan diarree zelfs een teken zijn dat je lichaam zich voorbereidt op de bevalling. Als je in Kampen woont en je zorgen maakt, kun je altijd contact opnemen met een verloskundige in Kampen, zoals wij van Verloskundigen PuurBegin.

Is diarree schadelijk tijdens de zwangerschap?

Goed nieuws: in de meeste gevallen is diarree tijdens de zwangerschap niet schadelijk voor je baby, zolang je zorgt dat je lichaam voldoende vocht binnenkrijgt. Onderzoek wijst uit dat diarree zelf meestal geen direct gevaar vormt, maar uitdroging is iets om serieus te nemen. Als zwangere vrouw heb je al meer vocht nodig om je baby en jezelf gezond te houden. Diarree kan leiden tot vochtverlies, wat in zeldzame gevallen de bloedtoevoer naar de placenta kan verminderen. Dit kan invloed hebben op de groei en ontwikkeling van je baby, vooral als de uitdroging ernstig is.

Elektrolyten, zoals natrium en kalium, gaan ook verloren bij diarree, en deze zijn essentieel voor je lichaam. Een tekort kan leiden tot klachten zoals vermoeidheid of spierkrampen. Daarom is het belangrijk om niet alleen water te drinken, maar ook orale rehydratiezouten (ORS) zakjes te overwegen, die deze verloren stoffen aanvullen. Deze zakjes kun je kopen bij de apotheek. In zeldzame gevallen kan diarree een symptoom zijn van een ernstigere infectie, zoals listeria, die wel risico’s voor je baby kan opleveren. Dit is echter ongewoon en meestal gepaard met andere symptomen, zoals koorts. Door alert te blijven en je vochtinname goed in de gaten te houden, kun je de meeste risico’s vermijden.

Wanneer moet je medische hulp zoeken?

Hoewel diarree vaak vanzelf overgaat binnen een paar dagen, zijn er momenten waarop je beter contact kunt opnemen met je verloskundige of huisarts. Het is belangrijk om te weten welke signalen je serieus moet nemen, zodat je op tijd actie kunt ondernemen. Hier zijn enkele situaties waarin je direct hulp moet zoeken:

Bloed in de ontlasting: Dit kan wijzen op een infectie of een andere aandoening die medische aandacht vereist.
Hoge koorts: Een temperatuur boven 38°C kan een teken zijn van een systemische infectie die zowel jou als je baby kan beïnvloeden.
Hevige buikpijn: Vooral als de pijn in één gebied zit of gepaard gaat met braken, kan dit iets ernstigs zoals appendicitis aanduiden.
Tekenen van uitdroging: Denk aan duizeligheid, een droge mond, weinig plassen, donkere urine of extreme vermoeidheid.
Aanhoudende diarree: Als de diarree langer dan 2-3 dagen duurt, zelfs zonder andere klachten, is het verstandig om advies te vragen.

In de late zwangerschap kan diarree soms samengaan met weeën of andere tekenen van een naderende bevalling. Als je dit opmerkt, bel dan meteen je verloskundige. Twijfel je over je klachten? Neem gerust contact op met Verloskundigen PuurBegin in Kampen. Wij vinden het geen enkel probleem om even met je mee te denken en je gerust te stellen.

Behandeling van diarree tijdens de zwangerschap

Als je diarree hebt, is de eerste prioriteit om uitdroging te voorkomen en je lichaam te ondersteunen. Gelukkig zijn er eenvoudige stappen die je thuis kunt nemen om je beter te voelen. Hier zijn de belangrijkste manieren om diarree aan te pakken:

Blijf gehydrateerd: Drink veel water, kruidenthee of heldere bouillons. Orale rehydratiezouten (ORS), verkrijgbaar bij de apotheek, zijn ideaal omdat ze zouten en suikers bevatten die je lichaam helpen vocht vast te houden.
Pas je dieet aan: Kies voor lichte, bindende voedingsmiddelen zoals bananen, witte rijst, appelmoes en toast (het zogeheten BRAT-dieet). Vermijd vet, kruidig, gefrituurd voedsel en zuivel, omdat deze je darmen kunnen irriteren. Eet kleine porties om je maag niet te overbelasten.
Overweeg probiotica: Probiotica, zoals yoghurt met levende culturen, kunnen je darmflora helpen herstellen. Overleg wel eerst met je verloskundige of dit geschikt is voor jou.
Rust voldoende: Geef je lichaam de kans om te herstellen door genoeg te rusten. Stress kan je darmen prikkelen, dus probeer te ontspannen.

In de meeste gevallen is medicatie niet nodig, maar als de diarree ernstig is, kun je met je huisarts bespreken of middelen zoals actieve kool of, in uitzonderlijke gevallen, diarreeremmers geschikt zijn. Overleg altijd voordat je iets inneemt, zodat je zeker weet dat het veilig is voor jou en je baby.

Norit (actieve kool) bij diarree tijdens de zwangerschap

Actieve kool, beter bekend als Norit, is een natuurlijk middel dat vaak wordt gebruikt bij diarree of voedselvergiftiging. Het is een poreus materiaal dat gemaakt wordt door koolstofhoudende stoffen te verhitten, waardoor het een groot oppervlak krijgt om schadelijke stoffen te binden.

Hoe werkt het? Actieve kool bindt gifstoffen, bacteriën en andere irriterende stoffen in je darmen, zodat deze via de ontlasting worden afgevoerd. Dit kan helpen om de diarree te verminderen en je ontlasting vaster te maken. Het is vooral nuttig bij acute diarree, zoals bij voedselvergiftiging.

Is het veilig? Omdat actieve kool niet door je lichaam wordt opgenomen, blijft het in je spijsverteringskanaal en bereikt het je baby niet via de placenta. Volgens betrouwbare bronnen, zoals Apotheek.nl, wordt het al jaren veilig gebruikt door zwangere vrouwen zonder bekende nadelige effecten. Toch is het verstandig om eerst met je verloskundige te overleggen, vooral als je andere medicijnen gebruikt, omdat actieve kool de opname daarvan kan beïnvloeden.

Hoe gebruik je het? Norit is beschikbaar in tabletten, capsules of poeder. Een gebruikelijke dosering is 500 mg tot 1 gram, drie tot vier keer per dag, met water ingenomen. Neem het minstens twee uur na andere medicijnen om interacties te vermijden. Volg altijd de aanwijzingen op de verpakking of het advies van je zorgverlener.

Diarreeremmers zoals loperamide tijdens de zwangerschap

Diarreeremmers, zoals loperamide, werken door de bewegingen van je darmen te vertragen, waardoor je minder vaak naar het toilet hoeft en je ontlasting vaster wordt. Hoewel dit middel effectief kan zijn, is het gebruik tijdens de zwangerschap niet zonder discussie.

Wat zijn de risico’s? Onderzoek naar loperamide tijdens de zwangerschap is beperkt. Sommige studies, zoals een multicenter studie (PubMed), suggereren dat kortdurend gebruik geen verhoogd risico op aangeboren afwijkingen geeft. Andere bronnen, zoals Medicines in Pregnancy, waarschuwen dat de veiligheid niet volledig is vastgesteld, vooral in het eerste trimester. Daarom wordt loperamide meestal niet aangeraden, tenzij andere behandelingen niet werken en het risico op uitdroging groot is.

Wanneer wordt het gebruikt? In uitzonderlijke gevallen, zoals bij ernstige diarree die uitdroging veroorzaakt, kan een arts loperamide voorschrijven voor kortdurend gebruik. Dit gebeurt altijd onder strikt medisch toezicht, zoals aangegeven door Lareb, die het als “waarschijnlijk veilig” classificeert maar alternatieven aanbeveelt.

Alternatieven: In plaats van loperamide kun je vaak vertrouwen op:

Hydratatie met water en ORS.
Een mild dieet met bindende voedingsmiddelen.
Probiotica om je darmen te ondersteunen.
Actieve kool (Norit) als veiliger optie.

Overleg altijd met je verloskundige voordat je loperamide gebruikt, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken.

Preventie van diarree tijdens de zwangerschap

Voorkomen is beter dan genezen, zeker als je zwanger bent. Door een paar eenvoudige gewoontes aan te nemen, kun je het risico op diarree verkleinen. Hier zijn praktische tips:

Goede hygiëne: Was je handen regelmatig met zeep, vooral na toiletbezoek en voor het eten. Gebruik handdesinfectiemiddel als je onderweg bent.
Veilig voedsel: Eet alleen goed gegaard vlees, vis en gevogelte. Vermijd rauwe eieren, ongewassen groenten en fruit, en onpasteuriseerde zuivelproducten.
Schoon water: Drink gefilterd of gekookt water, vooral als je reist. Vermijd ijsblokjes of ongepakte dranken in gebieden met onveilig water.
Gezond dieet: Eet vezelrijke voeding, zoals volkoren granen en groenten, om je darmen gezond te houden. Introduceer nieuwe voedingsmiddelen langzaam om intoleranties te vermijden.
Stressmanagement: Stress kan je darmen prikkelen, dus probeer te ontspannen met yoga, meditatie of een wandeling.

Door deze stappen te volgen, kun je je darmen gezond houden en de kans op diarree verkleinen. Als je toch klachten krijgt, weet dan dat een verloskundige in Kampen je kan adviseren over de beste aanpak.

Conclusie

Diarree tijdens de zwangerschap kan vervelend zijn, maar met de juiste zorg is het meestal goed te beheersen. Het belangrijkste is om uitdroging te voorkomen door voldoende te drinken en een mild dieet te volgen. Actieve kool (Norit) kan een veilige optie zijn om diarree te verlichten, terwijl diarreeremmers zoals loperamide alleen in uitzonderlijke gevallen en onder medisch toezicht worden gebruikt. Als je je zorgen maakt of ernstige symptomen opmerkt, zoals bloed in de ontlasting of koorts, neem dan direct contact op met je zorgverlener. Bij Verloskundigen PuurBegin in Kampen staan we klaar om je te ondersteunen met persoonlijk advies, zodat jij en je baby gezond blijven tijdens deze bijzondere periode.

Blijf op de hoogte!

Volg ons op social media voor het laatste nieuws en een kijkje achter de schermen bij Verloskundigen PuurBegin in Kampen. Ontdek de dagelijkse avonturen van onze verloskundigen, waardevolle tips voor aanstaande ouders en inspirerende verhalen uit de praktijk. Klik op de onderstaande knoppen en blijf verbonden met ons hartverwarmende team!