Moedermelkproductie: Een wonderlijk proces

Als aanstaande ouders staan jullie voor een bijzondere tijd. Samen met Verloskundigen PuurBegin willen we jullie graag informeren over een essentieel aspect van de eerste periode na de geboorte: moedermelkproductie. We gaan het hebben over hoe dit proces werkt en wat je kunt verwachten.

Hoe werkt het?

Wanneer je baby aan de borst drinkt, stimuleert dit zenuwuiteinden in de tepel en areola. Dit signaal gaat naar je hersenen, die vervolgens twee belangrijke hormonen vrijgeven: prolactine en oxytocine. Prolactine zorgt ervoor dat de melkklieren melk gaan produceren, terwijl oxytocine de spiercellen rondom de melkklieren en -kanalen samentrekt, waardoor de melk vrijkomt. Dit noemen we de toeschietreflex.

De rol van Prolactine

Prolactine is cruciaal voor de aanmaak van moedermelk. Het stimuleert de melkklieren om snel melk te produceren tijdens en na de voeding. Hoe leger de melkklieren zijn, hoe sneller de melkproductie gaat. Bloed stroomt door de borst, waardoor melkproducerende cellen de benodigde stoffen uit het bloed kunnen halen.

De kracht van Oxytocine

Oxytocine zorgt ervoor dat de melk daadwerkelijk vrijkomt. Het veroorzaakt samentrekkingen van de spiercellen rondom de melkklieren en -kanalen, waardoor de melk naar de tepel wordt geduwd. Dit is de bekende toeschietreflex, waarbij de melkkanalen achter de areola verwijden en weer krimpen.

Moedermelkproductie tijdens de zwangerschap

Je lichaam bereidt zich al tijdens de zwangerschap voor op de borstvoeding. Hormonen zoals progesteron, oestrogeen, HPL en prolactine stimuleren de groei van melkkanalen en -klieren. De borsten worden groter door een verhoogde bloedtoevoer en vochtretentie. De melkklieren beginnen zich te vullen met colostrum. De areola wordt donkerder en de Montgomeryklieren worden zichtbaarder.

Na de geboorte: De productie komt op gang

Na de geboorte dalen de levels van progesteron, oestrogeen en HPL, waardoor prolactine wordt geactiveerd en de melkproductie op gang komt. Veel lichaamscellen, waaronder melkproducerende cellen, gebruiken receptoren om hormonen te herkennen en erop te reageren. Regelmatig aanleggen voorkomt dat prolactinereceptoren verloren gaan.

Het belang van eerste contact

Pasgeborenen hebben natuurlijke reflexen die hen helpen de borst te vinden en aan te happen. Huid-op-huidcontact direct na de geboorte stimuleert de baby om interesse in de borst te tonen, wat de afgifte van prolactine en oxytocine bevordert. Deze eerste ervaring bevordert optimaal voedingsgedrag.

Stuwing: Een normaal verschijnsel

De start van de melkproductie, meestal twee tot vier dagen na de bevalling, kan leiden tot stuwing. Dit komt door een verhoogde bloedtoevoer en lymfevocht. Regelmatig aanleggen vanaf de geboorte minimaliseert stuwing.

Van colostrum naar volwassen melk

Colostrum, de eerste melk, is specifiek afgestemd op de behoeften van je baby. In de eerste week verandert de melk geleidelijk in volwassen melk. De samenstelling van de melk blijft zich aanpassen aan de behoeften van je baby gedurende de hele borstvoedingsperiode.

Vraag en aanbod: Een perfect evenwicht

Zodra de melkproductie is vastgesteld, verschuift de controle van hormonaal naar lokaal. Dit betekent dat de melkproductie voornamelijk wordt bepaald door frequent aanleggen. Hoe vaker je baby drinkt, hoe meer melk je produceert. Langere intervallen tussen voedingen leiden tot een lagere melkproductie.

Feedback inhibitor of lactation (FIL)

De ‘feedback inhibitor of lactation’ (FIL) is een eiwit in de melk dat helpt de melkproductie te reguleren. Als er te veel melk in de borst zit tussen de voedingen, remt dit eiwit de melkproductie. Het verwijderen van melk uit de borst activeert de melkklieren weer. Regelmatig voeden is dus belangrijk!

De hoeveelheid klierenweefsel en opslagcapaciteit

De hoeveelheid klierenweefsel en de opslagcapaciteit van de borst verschillen per vrouw. Vrouwen met minder klierenweefsel moeten mogelijk vaker voeden, omdat ze minder melk per keer produceren. Hun borsten raken ook sneller vol, waardoor FIL sneller actief kan worden. Bij Verloskundigen PuurBegin begrijpen we dat elke vrouw uniek is en bieden we persoonlijke begeleiding om de borstvoeding zo goed mogelijk te laten verlopen.

Hormonen spelen een belangrijke rol

Prolactine stimuleert de melkklieren om in hoog tempo melk aan te maken. Na een voeding gaan ze daar in een lager tempo mee door. Oxytocine zorgt ervoor dat kleine spiercellen rondom de melkkliertjes en melkkanalen zich samentrekken, waardoor de melk naar de tepel gaat.

Toeschietreflex

Oxytocine zorgt voor de toeschietreflex, waarbij de melk vanuit de melkkliertjes door de melkkanalen naar de tepel wordt gestuurd. De melkkanalen achter de tepelhof verwijden zich als reactie op de toeschietreflex en krimpen weer als deze voorbij is.

We hopen dat deze informatie je helpt om de moedermelkproductie beter te begrijpen. Samen met Verloskundigen PuurBegin staan we klaar om jullie te ondersteunen bij deze bijzondere reis. Mocht je vragen of onzekerheden hebben, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er om jullie te begeleiden en te ondersteunen tijdens deze prachtige, maar soms ook uitdagende periode.

Blijf op de hoogte!

Volg ons op social media voor het laatste nieuws en een kijkje achter de schermen bij Verloskundigen PuurBegin in Kampen. Ontdek de dagelijkse avonturen van onze verloskundigen, waardevolle tips voor aanstaande ouders en inspirerende verhalen uit de praktijk. Klik op de onderstaande knoppen en blijf verbonden met ons hartverwarmende team!