Wat is toxoplasmose

Inhoudsopgave

Toxoplasmose is een infectie die wordt veroorzaakt door de parasiet Toxoplasma gondii. Je vindt deze parasiet in rauw vlees, kattenpoep en vervuilde grond of water. Voor de meeste mensen is het ongevaarlijk, maar als je zwanger bent, kan het serieuze risico’s met zich meebrengen. Denk aan een miskraam of aangeboren afwijkingen bij je baby, omdat de infectie via de placenta wordt doorgegeven. Een recent onderzoek, gepubliceerd op 28 maart 2025, keek naar wat zwangere vrouwen in Noord-Italië hierover weten en hoe ze zich kunnen beschermen. De resultaten zijn ook interessant voor jou in Nederland, zelfs hier in Kampen.

Belangrijke bevindingen uit het onderzoek

Het onderzoek liep van mei tot november 2023 en betrok 402 zwangere vrouwen. Maar liefst 95,3% wist dat toxoplasmose een zorg kan zijn tijdens de zwangerschap. Dat is hoger dan in Nederland, waar 75,3% hiervan op de hoogte is. Toch kon slechts 22,5% alle vier de belangrijke preventieve maatregelen noemen: rauwe groenten wassen, ongaar vlees vermijden, voorzichtig zijn met kattenpoep en goed je handen wassen. Vooral dat laatste punt, voorzichtigheid met kattenpoep, werd door maar 59,5% herkend. Dit laat zien dat er nog veel te winnen valt qua voorlichting.

Betekenis voor zwangere vrouwen in Kampen

In Nederland is toxoplasmose ook iets om serieus te nemen. Uit een studie in 2016/2017 bleek dat 29,9% van de mensen antistoffen heeft en de kans op aangeboren toxoplasmose ligt op 1,3 per 1.000 levendgeborenen. Hier screenen we niet standaard, anders dan in sommige andere landen. Dat maakt het extra belangrijk dat je zelf weet hoe je dit kunt voorkomen. Denk je dat je besmet bent? Neem dan contact op met je verloskundige in Kampen. Een test kan uitsluitsel geven en soms kun je met antibiotica de risico’s verkleinen.

Onderzoeksoverzicht en methode

Laten we wat dieper ingaan op hoe dit onderzoek is opgezet. Het gebeurde in een academisch ziekenhuis in Noord-Italië, waar jaarlijks zo’n 2.600 baby’s worden geboren. Tussen mei en november 2023 vulden zwangere vrouwen van 18 jaar en ouder een vragenlijst in. Van de 426 ingevulde lijsten waren er 402 bruikbaar; 24 waren incompleet. De vragen gingen over wie je bent, wat je doet tijdens je zwangerschap, en wat je weet over toxoplasmose en hoe je het voorkomt. We hebben het hier over een zorgvuldige aanpak: de lijst werd eerst getest bij een kleine groep en aangepast met hulp van experts. Statistieken, zoals Chi-kwadraat-tests, gaven betekenis aan de cijfers, met een p-waarde onder 0,05 als grens voor belangrijke verschillen.

Belangrijke bevindingen en statistische inzichten

Van de 402 vrouwen wisten 383 (95,3%) dat toxoplasmose een zwangerschapsrisico is. Dat is meer dan in Zwitserland (87%) of Nederland (75,3%). Maar slechts 86 vrouwen (22,5%) kenden alle vier de preventieve stappen volledig. We deelden de kennis op in drie niveaus: volledig (22,5%), gemiddeld (35,0%) en minimaal (42,5%). Wat opviel? Vrouwen met een hogere opleiding (p=0,025) en Europese achtergrond (p=0,040) scoorden beter. Ook als je al van andere aandoeningen zoals cytomegalovirus hoorde, wist je meer (p=0,008). Informatiebronnen speelden ook een rol: 81,5% kreeg vóór de zwangerschap info, vooral van zorgverleners (44,9%) en media (31,7%).

Preventieve maatregelen en hun belang

De vier maatregelen zijn simpel, maar essentieel. Rauwe groenten en fruit wassen haalt parasieten weg – 93,2% wist dit, maar doe het grondig, misschien zelfs schillen als je het rauw eet. Ongaar vlees vermijden (90,6%) doodt de parasiet; bak je vlees tot 75°C, controleer het met een thermometer. Voorzichtigheid met kattenpoep (59,5%) is cruciaal, want katten zijn de belangrijkste dragers. Maak de kattenbak dagelijks schoon of draag handschoenen en was je handen daarna. Tot slot: als je de luier van een klein kind verschoont of een hapje eten geeft, vermijd dan contact met lichaamsvloeistoffen van een klein kind. Dus goed handen wassen na contact met rauw vlees, tuinieren of lichaamsvloeistoffen van een klein kind (urine, speeksel, ontlasting). Samen houden deze stappen jou en je baby veilig.

Factoren die kennis beïnvloeden

Wat bepaalt hoe goed je dit snapt? Opleiding helpt: hoe hoger, hoe beter je kennis (p=0,025). Kom je uit Europa, dan weet je vaak ook meer (p=0,040). En als je al van andere risico’s zoals spina bifida hebt gehoord, snap je toxoplasmose ook sneller (p=0,008). Dit laat zien dat bredere voorlichting over zwangerschap je vooruit helpt. Bij Verloskundigen PuurBegin vinden we het belangrijk dat jij alles meekrijgt wat je nodig hebt om je zwangerschap gezond te houden.

Informatiebronnen en hun effectiviteit

Waar haal je je info vandaan? Van de 383 vrouwen die toxoplasmose kenden, had 81,5% vóór de zwangerschap al iets gehoord. Zorgverleners waren de grootste bron (44,9%), gevolgd door familie (32,4%) en media (31,7%). Wat bleek? Informatie van zorgverleners en media leidde tot betere kennis, terwijl familie en vrienden vaak achterbleven. Dit onderstreept hoe belangrijk het is om met je verloskundige in Kampen te praten in plaats van te vertrouwen op verhalen van anderen.

Toxoplasmose in Nederland: context en beleid

In Nederland is toxoplasmose een bekend onderwerp. Een studie uit 2016/2017 liet 29,9% seroprevalentie zien, iets hoger dan de 26,0% in 2006/2007. Terug in 1995-1996 was het nog 40,5%, met 35,2% bij vrouwen tussen 15-49 jaar. De kans op een aangeboren infectie ligt nu op 1,3 per 1.000 levendgeborenen. Omdat we hier niet standaard testen, zoals in Italië, is het aan jou om alert te zijn. Het RIVM adviseert preventie boven alles, en dat begint met goede voorlichting, precies waar we bij Verloskundigen PuurBegin voor staan.

Behandelopties en volgende stappen

Denk je dat je besmet bent? Wacht niet en neem contact op met je zorgverlener. Een bloedtest op antistoffen (IgG en IgM) kan duidelijkheid geven. Als het nodig is, kan een antibioticum zoals spiramycine de kans verkleinen dat je baby iets oploopt. Dit is geen doe-het-zelf-situatie; overleg altijd met je verloskundige in Kampen voor de juiste stappen. Voorkomen is natuurlijk beter, en daar helpen we je graag bij met praktische tips.

Conclusie en oproep tot actie

Dit onderzoek toont aan dat 95,3% van de zwangeren toxoplasmose kent, maar slechts 22,5% alles weet over hoe je het voorkomt. Vooral voorzichtigheid met kattenpoep (59,5%) blijft achter. Voor jou in Kampen staan we klaar bij Verloskundigen PuurBegin om je te helpen. Heb je vragen over toxoplasmose of iets anders? Bel ons gerust – samen zorgen we voor een veilige en gezonde zwangerschap.

Blijf op de hoogte!

Volg ons op social media voor het laatste nieuws en een kijkje achter de schermen bij Verloskundigen PuurBegin in Kampen. Ontdek de dagelijkse avonturen van onze verloskundigen, waardevolle tips voor aanstaande ouders en inspirerende verhalen uit de praktijk. Klik op de onderstaande knoppen en blijf verbonden met ons hartverwarmende team!